Pedodonti Nedir?

Pedodonti, Latince kökenli bir sözcüktür, “çocuk dişleri” anlamındadır. Pedodonti (Çocuk Diş Hekimliği), 0-12 yaş arası çocukların süt ve daimi dişlerinin sağlıklı korunmasına yönelik tedavidir.

Süt dişleri çoğunlukla doğumdan sonraki 6. ayda sürmeye başlar ve toplam 20 süt dişi 2,5 yaşına kadar tamamlanır; süt dişleri, daimi dişlere göre yapısal ve anatomik farklılıklar göstermekte ve bu farklılıklar, onları çürüğe ve aşınmaya karşı dirençsiz yapar. Bu süt dişlerinin en önemli fonksiyonu çocuğun beslenmesi olsa bile aynı zamanda konuşma, estetik ve arkasından gelecek daimi dişler için yer tutma görevlerini de yerine getirir. Çürüğü bulunan süt dişleri, çocukta beslenme sırasında ağrı ve ağrıya bağlı yetersiz beslenmeye neden olurken aynı zamanda boyut kaybına uğrayarak daimi dişler için yeterli yer tutamamaya başlar ki bu da ileride oluşabilecek yer darlığı da yaşatabilir.

Daimi dişler, 6 yaşından itibaren sürmeye başlar ve 12 yaşına kadarki dönemde ağız ortamında hem süt hem daimi dişler bulunur, bu karışık dişlenme döneminde, eğer ağız ortamında çürüklü süt dişleri bulunursa, daimi dişler için de çürük riski oluşturur. Yeni sürmüş daimi dişlerin tedavileri, olgun daimi dişlerden ayrılabilmektedir ve bu konu da uzmanlık gerektirir. Pedodontist, bebeklik döneminden başlayarak çocukların hem ağız ve diş sağlığını hem de çene ve yüz gelişimini izler. Önleyici ve tedavi edici tüm tedavi ve koruyucu işlemleri ihtiyaca göre gerçekleştirir.

Pedodontist Kimdir?

Pedodontist veya çocuk diş hekimi, Diş Hekimliği fakültelerinde 5 yıllık lisans eğitimlerinin tamamlanmasının ardından Diş Hekimliği Fakültesi Klinik Bilimlerine bağlı Pedodonti Anabilim Dalında uzmanlık ya da doktora eğitimi almış diş hekimlerine denilmektedir.

Pedodontistler Neler Yapar?

• Çocuklarda diş hekimi korkusu (dental fobi) oluşmamasını sağlarlar, çocuklar için diş tedavisini keyifli bir oyuna çevirirler.
• Çocuğun çürük risk grubunu belirleyerek kişiye özgü koruyucu programlar düzenler.
• Çocuklarda ağız-diş bakımı hakkında hem çocuğu hem aileyi bilgilendirir.
• Çocuğun beslenme alışkanlığını düzenler.
• Diş çürüğü oluşmadan uygulanabilecek koruyucu uygulamaları düzenler ve uygular. (Fissür Örtücü, Flor Uygulamaları)
• Süt ve genç daimi dişlerin restoratif ve endodontik tedavilerini yapar. (Dolgular, Kanal tedavileri, Ampütasyonlar)
• Çocuğun çene ve diş gelişiminin düzenli ilerlemesini kontrol ederler.
• Koruyucu ortodontik tedaviler yapar.
• Kötü ağız alışkanlıklarının durdurulmasına yönelik tedaviler yapar. (Parmak emme, Tırnak yeme, Kalem ısırma vs.)
• Süt dişlerinin çekimlerini ve gerekli ise yer tutucu ve çocuk protezi yapar.
• Çocuk dental bir travma yaşadıysa bununla ilgili takipleri ve tedavileri yürütür.
• Özel ilgi gerektiren çocukların diş tedavilerini ameliyathane şartlarında sedasyon ya da genel anestezi altında yapar.

Başlıca tedavi yöntemleri:

• Yer tutucular
• Çocuk protezleri
• Diş çekimi
• Diş travmaları tedavileri
• Endodontik tedaviler
• Süt ve sürekli dişlerde restoratif tedaviler
• Diş çürüğünden koruyucu önlemler (fissür örtücü, fluorid jel vb.)
• Ağız alışkanlıklarının önlenmesi (parmak emme, tırnak yeme vb.)

Çocuklarda Uygulanan Koruyucu Uygulamalar

Pedodontinin en önemlileri; diş çürüğünü önleyici ve koruyucu uygulamalardır, diş çürüğünde koruyucu tedaviler, çocukların ağız ve diş sağlığını korur, ilerleyen yaşlarda yaşanabilecek ciddi ağız ve diş sağlığı problemlerinin önüne geçer; çocuk diş hekimliğinde uyguladığımız tedaviler, çürük oluşumunu engelleyerek dişlerin sağlıklı biçimde işlevini sürdürmesini sağlamak için yapılır.

Diş sorunlarının oluşumunun engellenmesi açısından koruyucu diş tedavisinde flor ve fissür örtücü uygulamalar yaygın olarak tercih edilirken; çürük oluşumunun engellenmesinde çocukların beslenme alışkanlıkları, ağız ve diş bakımı hakkında bilinçlendirilmeleri de önem arz etmektedir.

Fissür Örtücü ve Flor Uygulamaları

Fissür örtücü diş tedavisi, daimi dişlerde yüzeyde bulunan ve çürümeye yol açabilecek olukların kapatılarak bu bölgedeki bakterilerin engellenmesini sağlar. Fissür örtücü tedaviyle, diş çürükleri akışkan bir dolgu maddesiyle kapatıldığından; diş sağlığı da uzun süreli korunur.

Fissür örtücü uygulama sonrası, çocuğun en az 6 ayda bir kontrolü gerekmektedir; fissür örtücüyle benzer amaçla uygulanan flor uygulaması sayesinde diş yapısı kuvvetlendirilmiş olur.

Diş, asit ataklarına karşı korunur, böylece çürük oluşumunun büyük ölçüde önüne geçilir. Çocuk diş hekimliği uygulamaları bu alanda uzmanlaşmış çocuk diş hekimi tarafından gerçekleştirilmelidir.

Pedodontik Zirkonyum Kronlar

Dişlerde çok fazla madde kaybı olduğunda yaygın olarak “kaplama” olarak bilinen zirkonyum kron tedavisi uygulanmaktadır aynı zamanda estetik diş tedavilerinde de yaygın kullanımı söz konusudur.

Pedodonti alanında çocuklarda süt dişlerinde yaşanabilecek problemlerin önüne geçmek için zirkonyum uygulanır. Çoğunlukla önemsenmeyen süt dişleri, kalıcı dişlerin sağlığını etkiler; çocuğun ağız ve diş sağlığının temelidir; bu nedenle ebeveynlerin çocuklarının diş sağlığını önemseyerek düzenli kontrollerini yaptırmaları, gelecekteki sorunların engellenmesi açısından gereklidir.

Zirkonyum kron, çocuklar için özel olarak üretilerek alanında uzman diş hekimleri tarafından gerçekleştirilmektedir.

Diş Hekimini İlk Ziyaret Ne Zaman Olmalıdır?

Çocuklar, diş hekimine ilk diş sürmesinden sonra kontrol amaçlı götürülmelidir bundan sonra her 6 ayda bir kontrol amacıyla diş hekimi ziyareti yinelenmelidir. Çocuğun diş hekimi tarafından yapılan klinik muayenesi, iki aşamalıdır.

1.Adım: Ağız Dışından Muayene

Baş-yüz muayenesinde bu bölgenin boyut, şekil ve oranları gözlemlenir.

2.Adım: Ağız İçi Muayenesi

Bu muayene ağız açık iken dişlerin ve yumuşak dokuların incelenmesiyle dişler kapanış durumunda iken yapılan gözlemleri kapsar.